در درس ششم از دوره زبان آلمانی امید به صرف فعل در زبان آلمانی می پردازیم. در زبان آلمانی همانند فارسی افعال باید با توجه به فاعل صرف شوند.
قبل از اینکه بخواهیم به افعال و صرف آنها در زبان آلمانی بپردازیم خود صرف کردن را توضیح می دهیم. صرف فعل موقعی است که ما با توجه به فاعل (معمولا یا اسم یا ضمیر) از شکل مناسب فعل استفاده می کنیم.
مثلا در زبان فارسی رفتن شکل ساده فعل یا همان مصدر است. اگر بخواهیم برای ضمیر او از این مصدر استفاده کنیم قطعا از شکل مصدر رفتن استفاده نمی کنیم بلکه با توجه به فاعل (یعنی او) از شکل صرف شده آن استفاده می کنیم.
اگر بخواهیم از رفتن برای او در زمان حال استفاده کنیم می گوییم او می رود. اگر بخواهیم از رفتن برای او در زمان گذشته استفاده کنیم می گوییم او رفت…
همانطور که دیدید افعال می رود و رفت شکل های صرف شده رفتن هستند.
صرف افعال در زبان آلمانی
در زبان آلمانی شکل ساده فعل یا همان مصدر تقریبا همیشه به en ختم می شود و گاهی اوقات هم به n ختم می شود. مثلا فعل spielen (به معنی بازی کردن) به en ختم می شود و فعل tun (به معنی انجام دادن) به n ختم می شود.
در دیکشنری های آلمانی همین شکل های مصدر افعال نوشته شده اند.
برای صرف افعال در زبان آلمانی باید ابتدا بن مصدر آنها را بسازیم؛ اگر فعلی به en ختم شود، en را برمی داریم و بن آن ساخته می شود. و یا اگر فعلی به n ختم شود، n را برمی داریم و بن آن ساخته می شود.
در زبان آلمانی سه نوع فعل وجود دارد که برای صرف کردن افعال باید آنها را یاد گرفت؛ این سه نوع فعل عبارتند از افعال ضعیف، قوی و ترکیبی.
صرف کردن افعال ضعیف
به افعال ضعیف die schwachen Verben گفته می شود. به طور کلی می توان این دسته از فعل ها را افعال با قاعده خواند چرا که برای صرف آنها الگوی منظمی وجود دارد. اکثر افعال جزء این دسته هستند و خوشبختانه یادگیری نحوه صرف کردن آنها آسان است.
در جدول زیر دو فعل spielen (به معنای بازی کردن) و sagen (به معنای گفتن) صرف شده اند که دارای مثال و تلفظ صوتی نیز می باشند. پسوندهای صرف فعل برای هر ضمیر نیز نوشته شده است که با یادگیری آنها می توانید افعال ضعیف آلمانی را صرف کنید.
مثال دوم | مثال اول | پسوند صرف فعل | ضمیر شخصی |
---|---|---|---|
من می گویم |
من بازی می کنم |
-e | ich |
تو می گویی |
تو بازی می کنی |
-st | du |
او می گوید |
او بازی می کند |
-t | er/sie/es |
ما می گوییم |
ما بازی می کنیم |
-en -n | wir |
شما می گویید |
شما بازی می کنید |
-t | ihr |
آنها می گویند |
آنها بازی می کنند |
-en -n | sie/Sie |
همانطور که در جدول بالا مشاهده کردید برای ضمایر wir, sie و Sie دو پسوند صرف فعل وجود دارد؛ در واقع برای این سه ضمیر خود شکل ساده فعل (یا همان مصدر) را به عنوان شکل صرف شده استفاده می کنیم.
صرف افعال قوی
به افعال قوی die starken Verben گفته می شود. در افعال قوی هم پسوند صرف فعل همانند افعال ضعیف است ولی در بن فعل برای ضمایر du, er, sie و es حرف صدادار به حرف صدادار دیگری تبدیل می شود.
حروف صدادار در زبان آلمانی عبارتند از a, e, i, o, u.
در جدول زیر دو فعل Fahren (به معنای رانندگی کردن) و sprechen (به معنای صحبت کردن) به عنوان دو فعل قوی صرف شده اند:
مثال دوم | مثال اول | پسوند صرف فعل | ضمیر شخصی |
---|---|---|---|
من صحبت می کنم |
من رانندگی می کنم |
-e | ich |
تو صحبت می کنی |
تو رانندگی می کنی |
-st | du |
او صحبت می کند |
او رانندگی می کند |
-t | er/sie/es |
ما صحبت می کنیم |
ما رانندگی می کنیم |
-en -n | wir |
شما صحبت می کنید |
شما رانندگی می کنید |
-t | ihr |
آنها صحبت می کنند |
آنها رانندگی می کنند |
-en -n | sie/Sie |
همانطور که می بینید در مثال اول حرف صدادار a برای ضمیرهای du, er, sie و es به حرف صدادر ä تغییر پیدا کرده است. همچنین در مثال دوم حرف صدادار e برای چهار ضمیر du, er, sie و es به i تغییر پیدا کرده است.
افعال ترکیبی
افعال ترکیبی در زبان آلمانی زیاد نیستند. این دسته از افعال همانطور که از اسمشان پیداست ترکیبی از ویژگی های افعال ضعیف و قوی را دارا می باشند.
افعال ترکیبی در زمان حال مثل افعال ضعیف صرف می شوند و در زمان گذشته حروف صدادار در این نوع از افعال همانند افعال قوی تغییر می کند.
ما به جزئیات این دسته از افعال در درس زمان گذشته در آلمانی خواهیم پرداخت. در این قسمت فقط لیست این افعال را مرور خواهیم کرد:
brennen
bringen
denken
kennen
nennen
rennen
senden
wenden
wissen